Ο ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ Προβληματισμοί και συμπεράσματα του Γιάννη Κονδυλάκη

                            
 

                 Ο ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

        ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ

    Προβληματισμοί και συμπεράσματα του Γιάννη Κονδυλάκη  

 

        

 

     Του Φρίξου Κουμαρτζή 

 

      Μα δεν υπάρχει Θεός;

Μια συνηθισμένη αντίδραση όταν πνίγει κάποιο το δίκιο, ή όταν φέρνει στη σκέψη του κάποιο αδικημένο ή ένα ολόκληρο προδομένο μαρτυρικό λαό.

Τους μάρτυρες της Κρήτης για επτά αιώνες επικαλείται ο Γιάννης Κονδυλάκης στο χρονογράφημά του με τίτλο «Ο Θεός της Κρήτης» στην εφημερίδα “ΕΜΠΡΟΣ” τον Σεπτέμβρη του 1898.

 Ας παρακολουθήσουμε αποσπάσματα από το χρονογράφημα του.

-«Δεν υπάρχει θεός εις τον κόσμον;

 Ανεφώνησεν μέ φωνήν σπαρακτικήν ο δέσμιος καί αιμόφυρτος εκ των ραβδισμών καί τών λογχισμών Κρής χωρικός παρά τών Τούρκων στρατιωτών …….  Η φωνή αύτη της απελπισίας αναπέμπεται από αιώνων εκ της μάρτυρος νήσου καί η κραυγή αύτη υπάρχει εις τόν μέγαν θρήνον καί τόν ολοφυρμόν…… Οι Ρώσοι μουζίκοι λέγουν ότι ο Τσάρος είναι μακράν, αλλ’ οι Κρήτες εβεβαιώθησαν πρό πολλού ότι ο Θεός είναι μακρότερα, εάν επί τέλους είναι κάπου.

Καί δέν ακούει τάς ικεσίας των πλασμάτων του, δέν συγκινείται από τούς θρήνους των αθώων.     

Καί αυτός ο δαίμων, εάν διηύθυνε τόν κόσμον, θά συνεκινείτο επί τέλους….

Και εδημιούργησε μέγα αμφιθέατρον εις τό οποίον παρίσταται θεατής. Ίνα δέ μή διακοπεί η αγρία διασκέδασις, τά θηρία λυσσωδέστερα τά μέν των δέ διαδέχονται άλληλα. Σαρακηνοί, Γενουάται, Ενετοί, Τούρκοι, εις παρέλασιν αδιάκοπον, αιματηράν, αποτρόπαιον……

Δεκάκις εξηγέρθη η Κρήτη καί επί έτη εκυλίσθη εις τό αίμα της αγωνιζομένη άπελπιν αγώνα…… Οι Κρήτες εξακολουθούν να υφίστανται την βαρβαροτάτην δουλείαν καί νά είναι οι κακοδαιμονέστεροι των ανθρώπων επί της “νήσου των μακάρων”. Καί υπό τό όματα των λεγομένων πολιτισμένων Εθνών, υπό τάς σημαίας καί τά στόματα των πυροβόλων αυτών σφάζονται άοπλοι, δεσμευμένοι».

      Πόσο επίκαιρη είναι αλήθεια και σήμερα η αγανάκτηση του “Πατέρα του Χρονογραφήματος” συνδυασμένη με σύγχρονα διεθνή γεγονότα. Τι και αν το χρονογράφημα του γράφτηκε και δημοσιεύτηκε στα τέλη του 19^ου αιώνα, ένα μόλις μήνα  πριν την απελευθέρωση της Κρήτης. Τι κι αν διαβήκαμε ολόκληρο τον 20^ο  αιώνα, με τις γενοκτονίες λαών, με τις φασιστικές θηριωδίες ; Τι κι αν πορευόμαστε στην τρίτη μ.Χ. χιλιετηρίδα ;

Και σήμερα η υποκρισία των “πολιτισμένων εθνών” επιτρέπει το σφαγιασμό λαών. Εξοντώσεις αμάχων, βασανισμοί, ισοπεδώσεις πόλεων και χωριών, πιστοί στην επαλήθευση του ρητού του Τακίτου “έρημον ποιούσι και ειρήνην τούτο καλούσι”. Παλαιστίνη, Ιράκ, Γκουαντάναμο, Αμπού Γκράιμπ…..

Και σήμερα, πιστοί όλων των θρησκειών, πολλές φορές σε στιγμές κορύφωσης της αδικίας διερωτώνται. Μα δεν υπάρχει Θεός;

Η σκέψη και η αντίδρασή του Γιάννη Κονδυλάκη κινήθηκε ασφαλώς στα πλαίσια μιας απλούστατης λογικής σκέψης που περικλείεται στο τρίπτυχο των γενικών χαρακτηριστικών του δικού μας Θεού, δηλαδή της παντογνωσίας της φιλευσπλαχνίας και της παντοδυναμίας του. Με δεδομένη την παντογνωσία και τη φιλευσπλαχνία του γιατί στις κατάφορες αδικίες να απουσιάζει η θεϊκή παρέμβαση, όταν είναι καθολική η αναγνώριση της παντοδυναμίας του;

Σε ένα ξέσπασμα αγανάκτησής του, συνδυασμένη με την ειλικρίνεια που πάντα διακατείχε τον Γιάννη Κονδυλάκη και είναι έντονα εμφανής στα έργα του, κλείνει το χρονογράφημα του ο “Διαβάτης” με ένα επιγραμματικό συμπερασματικό επίλογο μόλις δύο σειρών:

«Λοιπόν, υπάρχει Θεός;

Αναμφιβόλως, εάν υπάρχη, θά είναι πρότυπον της σημερινής διπλωματίας».  

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η ΤΟΛΜΗ» στις11-3-2007)