ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΛΑΤΑΚΗΣ Ο οραματιστής γιατρός

 

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΛΑΤΑΚΗΣ

Ο οραματιστής γιατρός

 

 

 

 

Του Φρίξου Κουμαρτζή

      

       Ψηλά στο παγωμένο Οροπέδιο Λασιθίου, στο Τζερμιάδω, ο Νικόλαος Πλατάκης και η Ευσεβία Ρογδάκη αποκτούν το 1935 το πρώτο τους από τα τρία παιδιά, τον Γιάννη. Από μικρός βίωσε τα χρόνια της κατοχής. Τον Σεπτέμβρη του 1941 ο Γιάννης ξεκινά την βασική σχολική του εκπαίδευση. Το σχολείο είχε πριν τρείς μήνες από τους Ιταλούς αρχικά και τους Γερμανούς στη συνέχεια κατακτητές μετατραπεί σε στρατόπεδο, τα θρανία κομματιάζονταν για να χρησιμοποιηθούν για  καύσιμη ύλη και ο μικρός Γιάννης  παρακολούθησε τα μαθήματα του για τρία χρόνια σε ακατάλληλα ιδιωτικά κτίρια. Με την αποχώρηση των Γερμανών οι μαθητές και ο Γιάννης επιστρέφουν στο πέτρινο σχολείο και στο ίδιο κτίριο συνέχισε τη φοίτηση του στο ημιγυμνάσιο. Σε αυτό φοιτούσαν μαθητές στις τρεις πρώτες τάξεις και ήταν παράρτημα του Γυμνασίου Νεάπολης και στη συνέχεια ο Γιάννης ολοκλήρωσε την μέση εκπαίδευση του στο Ηράκλειο, στο Καπετανάκειο.  

Λίγο πριν φοιτήσει στο δημοτικό τα Χριστούγεννα του 40 και την Πρωτοχρονιά του 41 ακολουθούσε τους μαθητές στα καλντερίμια του χωριού του που έψαλαν τα κάλαντα του πολέμου, τα οποία είχε γράψει ο δάσκαλος Αντώνιος Σφακιανάκης και αναφέρονταν στις μάχες του αλβανικού μετώπου για την διασφάλιση της λευτεριάς της πατρίδας μας. Εννιά χρονών έζησε τις εκτελέσεις των χωριανών του από τους ντυμένους με γερμανικές στολές προδότες, τους αδίστακτους Σουμπερίτες.        

Ευτύχισε να έχει δάσκαλο του στις μεγαλύτερες τάξεις τον Αντώνιο Σφακιανάκη, ένα φωτισμένο εκπαιδευτικό λειτουργό, που δεν ακολουθούσε αυστηρά τα εκπαιδευτικά πρωτόκολλα, αλλά επιδίωκε να μεταδίδει στους μαθητές του τις αξίες της ελευθερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης αλλά και την χρησιμότητα και αναγκαιότητα των συλλογικών  δράσεων, οργανώνοντας μαθητικούς συνεταιρισμούς και άλλες συλλογικές δράσεις.   

Αποφοίτησε το ημιγυμνάσιο Τζερμιάδου και ολοκλήρωσε τις γυμνασικές του σπουδές στο Ηράκλειο, στο "Καπετανάκειο". 

Στα γυμνασιακά του χρόνια θα ασχοληθεί με τον αθλητισμό ασκούμενος στο βόλι, όπως έλεγαν τότε τη σφαίρα. Αργότερα έγραψε πως η ποιο δύσκολη άσκηση είναι να ισορροπείς στον κανόνα που πιστεύεις.   

Μεγαλύτερος από τα αδέλφια του βοηθούσε στις αγροτικές εργασίες όπως και τον πατέρα του στο ξυλουργείο του. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Στο ξυλουργείο του πατέρα του στο οποίο εργάστηκε και ο ίδιος

 

Παιδικά βιώματα που νωρίς διεύρυναν τη σκέψη του και συνέβαλαν στη γρήγορη κατανόηση των κοινωνικών ανισοτήτων και αδικιών και καθόρισαν τη μελλοντική του στάση.

Στα δεκαεπτά του εισάγεται στην Ιατρική Σχολή Αθηνών και στα φοιτητικά του χρόνια γράφει το μυθιστόρημα με τον συμβολικό τίτλο «Το μαραμένο λουλούδι», που αποτελούνταν από τετρακόσιες περίπου χειρόγραφες σελίδες, το οποίο δεν εξέδωσε ποτέ. Όμως με τον πρόωρο θάνατο του το μυθιστόρημα του χάθηκε και από τις ελάχιστες σελίδες που διασώθηκαν διαπιστώνεται ο συναισθηματισμός και η αγωνία του νεαρού τότε συγγραφέα για τις θεμελιώδεις αξίες της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας, της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Παρά τις γενικές αντίξοες συνθήκες παίρνει το πτυχίο του με άριστα.  Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων ο Πλατάκης διορίζεται το 1963 αγροτικός γιατρός στον Προφήτη Ηλία Ηρακλείου. Οι παλιοί κάτοικοι της περιοχής μόνο καλά λόγια έχουν να πουν για τον γιατρό τους και για τον ιδιαίτερο ζήλο με τον οποίο εκτελούσε τα καθήκοντα του.    

 

               Η επιστροφή στο γενέθλιο τόπο του

 

Το 1963 ένα όνειρο του Πλατάκη εκπληρώνεται. Να βρεθεί και πάλι στο πλάι των απλοϊκών ανθρώπων του μόχθου και των στερήσεων. Να τους υπηρετήσει σαν γιατρός μα και να συμβάλει στην αναβάθμιση του τόπου που γεννήθηκε και μεγάλωσε και με τρόπο διαφορετικό.

Την εποχή αυτή στο ιατρείο του Μέσα Λασιθίου εκτελούσε τις υπηρεσίες του ο γιατρός από τον Μαγουλά Λασιθίου Ιωάννης Δολαψάκης, γνωστός ως ο Ντολαψής, ένας ακούραστος υπηρέτης της ιατρικής επιστήμης, τον οποίο επάξια τίμησε σε εκδήλωση του το 1987 ο Σύλλογος Λασιθιωτών Αττικής “Ο ΔΙΚΤΑΙΟΣ”. Την χρονιά αυτή ο Δολαψάκης αποσύρεται από την υπηρεσία του λόγω συνταξιοδότησης και στη θέση του τοποθετείται ο Γιάννης Πλατάκης.  Το ιατρείο του στο ομορφότερο σπιτάκι του χωριού, στη σκιά του «Πρίνου του Στεφανή», του ψηλότερου δέντρου της Κρήτης και την επόμενη χρονιά το ιατρείο μεταφέρεται σε άλλο περισσότερο ευρύχωρο κτίριο. Είχε επτά χωριά να επισκέπτεται και να υπηρετεί. Τα δύο μάλιστα οι Μέσα και Έξω Ποτάμοι ήταν πολλά χιλιόμετρα απομακρυσμένα. Χρησιμοποιεί τον σκαραβαίο του για να προλαβαίνει να εξετάζει τους ασθενείς του. Ασθενοφόρο δεν υπήρχε και πολλές φορές τους ασθενείς μετέφερνε ο ίδιος με το αυτοκίνητο του στα νοσοκομεία του Αγίου Νικολάου και του Ηρακλείου. Οι κάτοικοι τον θυμούνται να περπατά βιαστικά, μερικές φορές και να τρέχει στα καλντερίμια, με μια τσάντα στο χέρι κάθε μέρα και κάθε ώρα, ο γιατρός δεν είχε ωράρια, να χαιρετά όσους συναντούσε χωρίς να σταματά, για να προλάβει να επουλώσει τον ανθρώπινο πόνο, να σώσει μια ζωή. Η καταξίωση στη συνείδηση των πολιτών συντομότατη. Οι άνθρωποι τον εκτιμούσαν, τον σεβόντουσαν, τον εμπιστεύονταν τον ευγνωμονούσαν. Αναφέρονταν σε αυτόν αποκαλώντας τον όχι ο γιατρός αλλά ο γιατρός μας, σαν να ήταν ο δικός τους άνθρωπος, ο αδελφός τους. 

Ασχολήθηκε με την επιστημονική έρευνα και έστελνε από το Λασίθι στα επιστημονικά ιατρικά εργαστήρια βότανα και οτιδήποτε άλλο για τα οποία υπήρχαν ενδείξεις ότι είχαν θεραπευτικές ιδιότητες. Σημαντιότατη η προσφορά του και προς τους συναδέλφους του στον νομό του, από την θέση του εκλεγμένου προέδρου του Ιατρικού Συλλόγου νομού Λασιθίου. 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

Το πρώτο ιατρείο στο Μέσα Λασίθι

 

  Παράλληλα παρακολουθεί την οικονομική πορεία του τόπου. Καταγράφει τις εκτιμούμενες παραγόμενες και πωλούμενες ποσότητες αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, τις διακυμάνσεις των τιμών πώλησης τους, τις αποδόσεις για κάθε ποικιλία, τις προμήθειες των αγροτικών εφοδίων, τις φυτικές και ζωικές ασθένειες, τις γενικότερες παραγωγικές συνθήκες. Ρωτούσε συνέχεια και μερικοί πίστεψαν πως η έρευνα του απέβλεπε σε προσωπικό όφελος, ίσως για να γίνει και ο ίδιος παραγωγός. 

Διαπιστώνει πως οι αγρότες δεν ενημερώνονταν για τις εξελίξεις στη παραγωγική διαδικασία, που ήδη εφαρμόζονταν σε άλλες περιοχές της χώρας. Τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα δεν ήταν τα ενδεδειγμένα, και η απόδοση δεν ήταν ικανοποιητική, η ποιότητα μερικώς υποβαθμισμένη, ενώ υποτυπώδης έως ανύπαρκτη ήταν η κρατική ενημέρωση για τρόπους βελτιώσεων.

Πίστευε πως ο πρωτογενής αγροτικός και κτηνοτροφικός τομέας δεν επαρκούσε για ένα ικανοποιητικό εισόδημα των κατοίκων της επαρχίας, αν δεν συνδυάζονταν και με κάποιες μορφές του δευτερογενούς τομέα, της μεταποίησης των παραγόμενων προϊόντων. Αλλά μόνο στο Μέσα Λασίθι λειτουργούσε μεταποιητική μονάδα, ο Γαλακτοκομικός Συνεταιρισμός Λασιθίου, σε ιδιόκτητο, σύγχρονο για τα δεδομένα της εποχής κτίριο. Η μονάδα παρήγαγε για πρώτη φορά στην ανατολική Κρήτη φέτα. Αλλά συνεταιριστικές μερίδες είχαν αποκτήσει μόνο οι κάτοικοι του οικισμών της κοινότητας Μέσα Λασιθίου και αρκετοί από τον Άγιο Κωνσταντίνο. 

Επισκεπτόταν συχνά βραδινές και νυκτερινές ώρες και τις αργίες την μονάδα αυτή επεξεργασίας του γάλακτος και συνέταξε μελέτη για τις συνθήκες λειτουργίας της. Παράλληλα έδινε συμβουλές για την εξασφάλιση υγειονομικών συνθηκών στη παραγωγή, την συντήρηση και διαφύλαξη των προϊόντων. Πρώτο του μέλημα να αποκτήσει συμβολικά την ιδιότητα του συνεταίρου στο γαλακτοκομικό συνεταιρισμό. Σε εργασία του που διασώθηκε είχε καταγράψει τις καθημερινές ποσότητες γάλακτος, τις παραγόμενες ποσότητες προϊόντων, τις τιμές πώλησης των παραγόμενων προϊόντων, τις υγειονομικές συνθήκες λειτουργίας του και αρκετά άλλα αναλυτικά στοιχεία. Κατέληγε στο συμπέρασμα πως με τις ποσότητες γάλακτος που επεξεργάζονταν οριακά εξασφαλίζονταν η βιωσιμότητα της μονάδας.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το τυροκομείο στο Μέσα Λασίθι

 

 Αφού μελέτησε το καταστατικό επιδίωξε συναντήσεις με μέλη των Διοικήσεων πρωτοβάθμιων αγροτικών συνεταιρισμών, αλλά και με άλλους παράγοντες

από όλα τα χωριά του Οροπεδίου Λασιθίου προτρέποντας του να γίνουν μέλη του γαλακτοκομικού συνεταιρισμού. Με διάφορες προφάσεις έπαιρνε αρνητικές απαντήσεις ή αόριστες υποσχέσεις. Από τις πρώτες επαφές ο γιατρός διαπίστωσε πως οι αρνήσεις επικεντρώνονταν σε τοπικιστικές αντιλήψεις. Σχεδόν όλοι συμφωνούσαν για μια συνεταιριστική μονάδα, σε νέα μεγαλύτερη κτιριακή εγκατάσταση, που να λειτουργεί όμως στο χωριό του καθενός, ενώ δεν έλειπε και μια μικρή μειοψηφία που υποστήριζαν το κάθε χωριό να ιδρύσει τον  δικό του γαλακτοκομικό συνεταιρισμό, επικαλούμενοι και την γνωστή παροιμία «Μικρό – μικρό τ’ αλώνι σου..»

       Από τις αρχές της δεκαετίας του εξήντα δειλά – δειλά η τεχνολογία υπεισέρχεται στην αγροτική παραγωγή, ο παραδοσιακός τρόπος καλλιεργειών αρχίζει να μεταβάλλεται και να βελτιώνεται. Φυτοφάρμακα και λιπάσματα χρησιμοποιούνται τώρα σε σημαντικές ποσότητες, η παραγωγή αυξάνεται, τα μέσα μεταφοράς προς τα καταναλωτικά κέντρα βελτιώνονται και αυξάνονται, όπως και το οδικά δίκτυο προς αυτά. Δεν παρατηρείται όμως και ανάλογη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των αγροτών της επαρχίας Λασιθίου, κυρίως γιατί οι τιμές πώλησης των προϊόντων από τον παραγωγό ακολουθούν πτωτική τάση.

Οι στενοί δεσμοί του Γιάννη Πλατάκη με τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε, σε περιβάλλον αγροτικό, κτηνοτροφικό, σε δύσκολα χρόνια κατοχής, εμφυλίου και επιδρούν στον γιατρό.  

 Μαθητής γυμνασίου

 

Με πόνο ψυχής παρακολουθεί τις συνθήκες διαβίωσης των Λασιθιωτών, το χαμηλό βιοτικό τους επίπεδο. Τον πικραίνει η έλλειψη ουσιαστικής συλλογικής προσπάθειας. Οι πρωτοβάθμιοι αγροτικοί συνεταιρισμοί που ίδρυσε ο δάσκαλος του ο Αντώνιος Σφακιανάκης έδωσαν μια ανάσα στους αγρότες αλλά από μόνοι τους αδυνατούσαν να προωθήσουν μια βιώσιμη ανάπτυξη στη περιοχή. Αγροτικοί και κτηνοτροφικοί σύλλογοι δεν υπήρχαν για να διεκδικήσουν οτιδήποτε. Μα ο γιατρός δεν απογοητεύεται. Περιοδεύει τα χωριά του κάμπου και συζητά με τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους παροτρύνει για συλλογικές δράσεις μα εισπράττει την απαισιοδοξία, τη μοιρολατρική προκατάληψη τους. «Δεν γίνεται τίποτα, είμαστε καταδικασμένοι». Ο γιατρός επέμενε να συνομιλεί και να που κάποιοι λιγοστοί παρενέβαιναν θετικά. «Καλά μας τα λέει ο γιατρός, πρέπει να αλλάξουμε, κάτι να κάνουμε. Μέρα με τη μέρα οι τελευταίοι αυξάνονταν και οι απαισιόδοξοι λιγόστευαν. Ώσπου ήρθε το καλοκαίρι του 1966 και Πλατάκης με πολύ προσπάθεια αντιστρέφει τις διαθέσεις των κατοίκων. Στο κάθε χωριό υπήρχαν πλέον αρκετοί ένθερμοι υποστηρικτές των απόψεων του και οι υπόλοιποι συμφωνούσανε.

Ο Πλατάκης κρίνει ώριμες τις συνθήκες για μια πανλασθιώτικη συγκέντρωση. Η Μονή Κρουσταλλένιας από τον 13 αιώνα αναφέρεται σαν μέρος συγκέντρωσης επαναστατών. Δεν θα μπορούσε και τώρα στο μεγάλο ξεσηκωμό να επιλεγεί από την Επιτροπή που συστήθηκε άλλος τόπος από το ιστορικό Μοναστήρι. Ορίζεται και η μέρα, ανήμερα της γιορτής της Παναγιάς. Το απόγευμα όλα τα χωριά άδειασαν από κατοίκους. Όλοι οι δρόμοι οδηγούσαν στην Κρουσταλλένια. Καθολική η συμμετοχή, όλοι στο μεγάλο ξεσηκωμό και οι γέροντες και τα παιδιά. Σε λίγο αρχίζει να εκφωνεί τον πύρινο λόγο του. Το πλήθος σε συνεχή παλμό, οι ιαχές αντηχούν και στις δυο Ρίζες. Παρόμοιοι αλαλαγμοί ενθουσιασμού είχαν να ακουστούν εκατό ακριβώς χρόνια στο Λασίθι, από τον Μάη του 1866, που ο Μιχάλης Κόρακας με πεζούς επαναστάτες και λίγους καβαλάρηδες, τους θρυλικούς κενταύρους έτρεπε τους πολυπληθείς Τουρκοαιγύπτιους σε άτακτη φυγή.      

Το σύνθημα ΕΝΩΣΗ – ΕΝΩΣΗ δονεί την ατμόσφαιρα και έδωσε την εντύπωση πως κυριάρχησε αυθόρμητα, αλλά από χειρόγραφο οργανόγραμμα του συλλαλητηρίου του Πλατάκη, που διασώθηκε, διαπιστώθηκε αργότερα πως το σύνθημα ήταν προσχεδιασμένο, το φώναξαν κάποιοι μυημένοι στη συγκέντρωση και γενικεύτηκε. Ένα σύνθημα που στόχευε διπλά. Να καταδείξει την αναγκαιότητα της συλλογικής προσπάθειας αλλά και να εξουδετερώσει τις στείρες τοπικιστικές αντιλήψεις, που τόσο φοβόταν ο Πλατάκης. Στη συγκέντρωση το παλλόμενο πλήθος ενέκρινε δια βοής τον αποκλεισμό των δυο αυτοκινητόδρομων εξόδων του Οροπεδίου Λασιθίου, στην Άμπελο και στου Πατέρα τα Σελιά.

Ο Γιάννης Πλατάκης ούτε στιγμή δεν υποχώρησε, δεν λύγισε ούτε με τις εισαγγελικές παρεμβάσεις, που οδήγησαν στη σύλληψη του. Οι παραγωγοί περικύκλωσαν το Σταθμό Χωροφυλακής Τζερμιάδου, στον οποίο κρατείτο, ο και απαιτούσαν την απελευθέρωση του. Μπροστά στον κίνδυνο να σπάσουν τις πόρτες του Σταθμού, όπως απειλούσαν, δόθηκε εντολή από την Αστυνομία Αγίου Νικολάου να αφεθεί ελεύθερος.   

Ο αποκλεισμός των δρόμων κράτησε είκοσι ημέρες και οδήγησε στη πρώτη δικαίωση, στον υπερδιπλασιασμό της τιμής πώλησης των πατατών και λαχανικών.

Ο Πλατάκης θέτει τους στόχους που είναι αρχικά η δημιουργία της Ε.Σ.Π.Ο.Λ. Διασώθηκε πολυσέλιδη μελέτη της οργανωτικής δομής και λειτουργίας

της ΕΣΠΟΛ, που ήταν τα αρχικά της «Ένωση Συνεταιρισμών Πατατοπαραγωγών Οροπεδίου Λασιθίου». Τελικά η δευτεροβάθμια συνεταιριστική οργάνωση ονομάστηκε «Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Επαρχίας Λασιθίου». 

Ακολουθεί η πρώτη Γενική Συνέλευση της Ένωσης, στις 12 Φεβρουαρίου 1967, στην οποία συμμετέχουν εκλεγμένοι εκπρόσωποι όλων σχεδόν των πρωτοβάθμιων αγροτικών συνεταιρισμών και του Γαλακτοκομικού Συνεταιρισμού Μέσα Λασιθίου, ο οποίος εκπροσωπείται στη Συνέλευση από τον Γιάννη Πλατάκη. Τα μέλη της Συνέλευσης ενέκριναν ομόφωνα το Καταστατικό της δευτεροβάθμιας οργάνωσης, τον οργανωτικό και οικονομικό προγραμματισμό της.     

         Ένα από τα επιτεύγματα της  Ένωσης ήταν και η λειτουργία του πατατοσπορίου που αύξησε σημαντικά το εισόδημα των παραγωγών, το συσκευαστήριο αγροτικών προϊόντων αλλά και η λειτουργία νέας τυροκομικής μονάδας με σημαντικά οφέλη για την Επαρχία, μια επιδίωξη του Πλατάκη που τώρα μέσω της ‘Ένωσης πραγματοποιείται.

                                      

         Το βιομηχανικό Οροπέδιο   

 

 

       Οραματίζεται και σχεδιάζει την ανάπτυξη δευτερογενούς τομέα στο Λασίθι, με πρώτες ύλες τα αγροτικά προϊόντα. Δημοσιεύει σε τοπικά έντυπα προτάσεις για λειτουργία βιομηχανίας μισο-εψημένης πατάτας και βιομηχανίας τυποποιημένου γάλακτος. Έγραφε και μιλούσε με πάθος για το «Βιομηχανικό Λασίθι» Κάποτε πρέπει να αρχίσουμε έλεγε μέσα από τα έντυπα. Θα αρχίσουμε τώρα, όχι αύριο. Κάθε ένας με την προσωπική του ευθύνη και όλοι μαζί στη δράση για δημιουργία.

Θέτει το θέμα της επέκτασης του πατατοσπορείου σε όλη την έκταση του Οροπεδίου Λασιθίου, μελετά πρότυπες για την περίοδο αυτή, καλλιέργειες, όπως των ακτινίδιων και καταστρώνει σχέδια για την αθλητική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής, για την τουριστική της αξιοποίηση. Επιδίωξε την λειτουργία πανλασθιώτικης αθλητικής ομάδας «τον «ΔΙΚΤΑΙΟ» διεκδικεί αθλητικές υποδομές, σε ένα τομές που πάντα το Λασίθι, όπως έλεγε, αγνοήθηκε. 

 

Δεν μπορούσε να διανοηθεί πως δεν υπήρχαν αγροτικοί και κτηνοτροφικοί σύλλογοι στο Λασίθι και οι εκκλήσεις του προς την κατεύθυνση αυτή υπήρξαν συνεχείς.

Η άρδευση, ένα από τα δυσβάστακτα στοιχεία κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων τον απασχολούσε επίμονα. Επισκέφτηκε το Φαράγγι του Χαυγά  για κατασκευή φράγματος, αλλά οι γεωλόγοι στους οποίους απευθύνθηκε αποφάνθηκαν πως τα πετρώματα του είναι διαπερατά και το σχέδιο εγκαταλείφτηκε. Στράφηκε προς την κατασκευή περιμετρικών δεξαμενών και με κανάλια να εξασφαλιστεί η διοχέτευση των νερών. 

Ο μικροτεμαχισμός των καλλιεργήσιμων εκτάσεων λειτουργούσε αυξητικά στο κόστος των παραγόμενων προϊόντων και απότρεπε την ανάπτυξη συγχρόνων καλλιεργειών Με τον αναδασμό της γης σχεδίαζε να αντιμετωπίσει το τεράστιο αυτό πρόβλημα αλλά τα συναισθήματα των ιδιοκτητών των αγροτεμαχίων προς αυτά υπήρξαν ισχυρά και δεν επέτρεπαν εφαρμογές αναδιανομής της λασιθιώτικης γης, παρά την χαρτογράφηση των ιδιοκτησιών.

       Προσπάθησε μέσα από τις στήλες της εφημερίδας «Η ΔΙΚΤΗ» να περάσει πολλά μηνύματα προς τους Λασιθιώτες. Μεταξύ των άλλων έγραφε πως μόνο με την αγωνιστική γενική συμμετοχή μπορεί να εξασφαλιστεί η προβολή και η ανύψωση του τόπου μας. Να μην μας αλλοτριώνει η εποχή μας, γιατί η αλλοτρίωση μας σημαίνει αδράνεια και σκλαβιά. Ας πάρουμε τούτο τον ανήφορο και όπου φτάσουμε. Όλες οι τάξεις της επαρχίας, η πνευματική, της νεολαίας, η αγροτική, η κτηνοτροφική, των επιχειρηματιών, ολόκληρο το δυναμικό της πρέπει να ενεργοποιηθεί. Συλλογική σκέψη, συλλογική προσπάθεια, συλλογική πραγμάτωση.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Με τους γονείς και τα αδέλφια του

 

 

 

Όμως το καθήκον του εξελισσόμενου επιστήμονα τον καλεί και τον αναγκάζει να βρεθεί ξανά στην Αθήνα, όπου ολοκληρώνει με άριστα την επιστημονική του διατριβή  με θέμα «Συμβολή στη μελέτη του τρόπου δράσης του ακετυλοσαλικυλικού οξέος επί του κολλαγόνου», που αναγνωρίζεται στην Ελβετία και αργότερα και στην Ελλάδα. Για την παραπάνω επιστημονική εργασία του απονεμήθηκε το Χωρέμειο βραβείο και αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής Αθηνών.

Επιλέγει την ειδικότητα του παιδίατρου και λειτουργεί στην Αθήνα το ιατρείο του. Ασχολείται ιδιαίτερα με την πορεία του κλάδου του και συμμετέχει στη Διοίκηση του Ιατρικού Συλλόγου από τη θέση του Γενικού Γραμματέα. Το ενδιαφέρον του για τις κοινωνικές αδικίες δεν εξαντλείται στα ελληνικά προβλήματα. Ενδεικτική αη αναφορά στις μαζικές σφαγές αμάχων Παλαιστινίων τον Σεπτέμβριο του 1982 στα στρατόπεδα προσφύγων της Σάμπρα και της Σατίλα της Βηρυτού που τον συγκλόνισαν. Εξοργίζεται και καταγγέλλει πως μόνο η Ελλάδα και η Γαλλία έστειλαν πλοία να τους σώσουν μεταφέροντας τους μέσω Ελλάδας στην Τύνιδα.

 

       Μια δύσκολή μέρα για συγγενείς και φίλους η 7^η Φεβρουαρίου του 1983. Ο Γιάννης Πλατάκης εισάγεται στο Λαϊκό Νοσοκομείο και διαγιγνώσκεται πως πάσχει από λευχαιμία.  Αντιμετώπισε την ασθένεια του  απλά σαν Γιάννης Πλατάκης. Με ολύμπια ηρεμία. Προσπαθούσε να αμβλύνει το πόνο των επισκεπτών του λέγοντας τους με σταθερά λόγια και με χαμόγελο, που και τότε δεν του έλειψε. «Ο άνθρωπος είναι δύο πράγματα. Ο μισός είναι έρωτας και ο άλλος μισός θάνατος».

Ο Πλατάκης έγραψε τον Οκτώβρη του 81. «Πρέπει να θέλουμε να δημιουργούμε σε όλη μας τη ζωή» Και αυτό έπραττε και στο νοσοκομείο. Εργαζόταν, δημιουργούσε ως το βιολογικό του τέλος. Έγραφε ασταμάτητα και στα κείμενα του  στο νοσοκομείο κυριαρχούσαν θέματα από το αγαπημένο του Λασίθι. Μα και στις επισκέψεις των Λασιθιωτών στο νοσοκομείο σε προβλήματα του Λασιθίου περιέστρεφε τη συζήτηση.

 

              Επτά του Μάη του 83, Μεγάλη Παρασκευή

        Μια μαύρη μέρα για τους απανταχού λασιθιώτες

        Ο Γιάννης ταξιδεύει προς τους μυθικούς τόπους

 

       Τρείς  μήνες ακριβώς από την ημέρα της εισαγωγής του στο νοσοκομείο στις 7 του Μάη του 1983 ο Γιάννης που τόσες μάχες με τον θάνατο είχε κερδίσει εκτελώντας το λειτούργημα του χάνει τη δική του μάχη.

Σε ηλικία σαράντα οκτώ ετών, στη δημιουργικότερη ίσως περίοδο της ζωής του.

Το Λασίθι χάνει τον ηγέτη του, τον προστάτη του,  χάνει τον  άνθρωπο του.

Πάνδημη η κηδεία του στο χωριό του το Τζερμιάδω. Ολόκληρος ο πληθυσμός της επαρχίας αποχαιρέτησε την αγωνιστή, τον οραματιστή της ανάπτυξης του Λασιθίου.

Ο γιατρός τους συγκέντρωσε πάλι όλους. Αυτή τη φορά ο κόσμος ήρθε απρόσκλητος.

Από χρέος.

 Από ευγνωμοσύνη.   

 

Ο Φραγκίσκος Πλατάκης το ίδιο βράδυ εμπνεύστηκε τους παρακάτω στίχους: 

 

«Κόσμος και στέφανα

κορδέλες άσπρες και κουφέτα

και τραγούδια …

Ψίκι θαρρείς, ψίκι και σήκωσες να πας για τη νύφη.

Γαρίφαλα κρατούσαν τα παλικάρια

κι οι νιες καλορίζικα και σε ραίναν

κι μάνα σου μοιρολογούσε σπαρακτικά

κι ο κύρης έκλαιγε γοερά …

Κι ο κόσμος – πολύς κόσμος – έκλαιγε κι αυτός.

Κι αναρωτιόταν καθένας:  Γιατί ;

Γιατί κλαίνε;  γιατί σπαράζουν;

Τ’ άλογο ακολουθούσε δίχως καβαλάρη …!

Φρούμασε αγριεμένο …!

Όλοι ήταν αναστατωμένοι, όλοι τα ΄χαν χάσει

και μόνο Συ, μόνο Συ, ήσουν γαλήνιος ….!

Πήγαινες μπροστά από τον κόσμο …

Τραβούσες το δρόμο σου, Ολύμπιος, ατάραχος,

αδιάφορος, στο πλήθος του κόσμου …

Αμέτοχος στη παραζάλη, μοναχικός μια σταλιά …

Τα μάθια σου κλειστά, τα χείλια σφαλισμένα …

 Θαρρείς κι όλα του κόσμου τα καμώματα και τα τερτίπια

δε γινόταν για σένα.»

 

 

       Σαν επίλογο σε αυτό το αφιέρωμα στον μεγάλο οραματιστή παρουσιάζουμε το ιδεολογικό του πιστεύω, όπως ο ίδιος το κατέγραψε, και ακόμη ένα μικρό απόσπασμα από το ανέκδοτο βιβλίο του. 

 

 

 

 

Π Ι Σ Τ Ε Υ Ω

 

Πιστεύω σε ένα θεό,

αυτοκράτορα δυναμικής,

νεοσύλλεκτο στρατιώτη εκπαιδευόμενο,

φρουρό στα δικά μου τα σύνορα,

μαχητή για καθημερινή πάλη,

εφοδιασμένο με όπλα τακτικά,

την ηρεμία, την υπομονή,

το σχεδιασμό για μάχη,

την ψυχραιμία και την ετοιμότητα.

 

Πιστεύω στις εσωτερικές μου δυνάμεις  

που μάχονται για ανώτατη δυναμική και ελευθερία.

πιστεύω στις αντι-αλωτριοκές αμεσότατες δυνάμεις,

που με άκρατο πείσμα διεκδικούνε

κομμάτι, κομμάτι τον εαυτό μου.

 

Πιστεύω στις αρχέγονες γνησιότατες,

αυθεντικές, αδιάσπαστες εσωτερικές ενότητες 

που δονούνε τον άνθρωπο

και πάνω σ’ αυτή την ενιαία ενότητα

οικοδομώ την ανεξαρτησία μου,

μέρα και νύχτα, με ορατά και αόρατα.

 

Πιστεύω στη δυναμική της επιλογής,

ένα αγώνα υπέρτατο, συνεχή χωρίς ανάπαυλα    

που οδηγεί στον άνθρωπο και τον εξανθρωπισμό.

 

Πιστεύω στην ειλικρινή πορεία ως το θάνατο,

με αρχή τον άνθρωπο και τον εξανθρωπισμό.

Και τέλος τον άνθρωπο και τον εξανθρωπισμό,

την τελείωση.

 

Πιστεύω στον υψηλό στόχο του καθημερινού αγώνα,

που είναι η καθολική γενικευμένη ολοκλήρωση του ανθρώπου,

μέχρι να υπάρχουν μέσα μου φωνές να καλούνε.

Βοήθεια σε χρειαζόμαστε, μη φεύγεις.

 

Πιστεύω σε ένα θεό

παλλόμενο ασταμάτητα

από αναρίθμητους πόθους,

επιθυμίες και οράματα.

 

Πιστεύω σε ένα θεό

όλο κραδασμό και κίνηση,

κάθε στιγμή και για πάντα.

 

Πιστεύω στην ανάσταση και στο θάνατο

κάθε μορφής, που βρίσκεται μέσα μου,

στην ανάλυση του θανάτου,

στα στοιχεία του και στη δυναμική του.

 

Πιστεύω στη συμπυκνωμένη δυναμική παρουσία

στη συνείδηση του τώρα,

στη συνεχή καθαρή γνώση του χθες και του σήμερα.

Ότι με εμποδίζει να βλέπω καθαρά το αφανίζω, από μπρός μου

και το φυλάσσω μέσα μου για να το ανιχνεύω.

 

Πιστεύω σε ένα θεό

ενεργοποιό της συνείδησης του τώρα,           

είναι το φως η μέρα, η ζωή, ο έρωτας

και αποστρέφομαι τη νύχτα με τα μυστήρια της.

 

Πιστεύω σε ένα θεό

που συνδυάζοντας κομμάτι με κομμάτι

την αίσθηση, τη σκέψη, τη βούληση και τη γνώση

που πλέκει μέσα μου τη σύνθεση

στη πορεία προς το θάνατο και πέρα απ΄ αυτόν.

 

Πιστεύω σε ένα θεό

Ενεργοποιό του ενστίκτου της ζωής, που αντιμάχεται το θάνατο 

και δημιουργεί καινούργιες πηγές, κάθε μέρα, για έρωτα ζωής,

παλλόμενο, ολοζώντανο, πραγματικό, ανίκητο στους αιώνες.          

                                                      

 

 

Απόσπασμα από το ανέκδοτο μυθιστόρημα του με τον συμβολικό τίτλο “Το μαραμένο λουλούδι”

 

«.... Ήσυχο κ’ αυτό το πρωινό. Μια ασπριδερή αντάρα πιτσίλισε τον ουρανό στις βουνοκορφές που ζώνουν ολόγυρα τ’ όμορφο Οροπέδιο.

Τεράστιο πάρκο ολοπράσινο μοιάζει τούτος ο κάμπος, καθώς απλώνεται κυκλικός στα πόδια των Λασιθιώτικων βουνών. Χιλιάδες ανεμόμυλοι αρματωμένοι με φτερά μακριά, με απλωμένα τα κάτασπρα πανιά τους πυργώνονται περήφανοι, ασάλευτοι, ανάμεσα στις ολοπράσινες μηλιές και περιμένουν ανυπόμονα το πρωινό μελτεμάκι.

Οι πρώτες πνοές του αρχίσανε να σκορπίζονται κυματιστές χαϊδευτές ανάμεσα στο κάμπο. Αναρίγησαν οι μηλιές, φούσκωσαν τα κάτασπρα πανιά, αγρίεψαν οι μύλοι, ζωντάνεψαν, τρίξανε τα κεφαλάρια, τεντώθηκαν τα ξάρτια, στρούφιξαν τα σιντερένια αξόνια, όλο το ανεμολόϊ κουνήθηκε. Ένας -  ένας, με τον ίδιο γοργό ρυθμό, αρχίνισαν το τρελό γύρισμα πάνω στους πανύψηλους σιντερόπυργους.

Γέμισε ο αέρας σφυρίγματα, τριξίματα, αλλόκοτες φωνές.

Γέμισε ο κάμπος δροσιά, πήρε ζωή, ξύπνησε, κίνησε κι’ ο Νίκος να χαρεί το δροσερό μελτέμι……»

Η αδιάκοπη κοινωνική του προσφορά ενέπνευσε ποιητές. Όμως ο χώρος δεν επαρκεί και θα αρκεστούμε σε ένα ποιητικό αφιέρωμα της κ. Χρύσας Δαμιανάκη, στον ποιό εκλεκτό της φίλο και έχει, όπως η ίδια μας είπε, προφητικό χαρακτήρα.

 

         (Το πορτραίτο του Γιάννη Πλατάκη είναι έλαιογραφία του Γεωργίου Παναγιωτάκη)   

                 

 

 

 

 Εκδήλωση από την Επιτροπή Πολιτών προς τιμή του Γιάννη Πλατάκη στις 15 Αυγούστου 2003 για τα είκοσι χρόνια από τον θάνατο του 

                

 
 

 

                                                       Ενα από τα πολλά δημοσιεύματα του 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το ιατρείο στο Μέσα Λασίθι στο οποίο εργάστηκε περισσότερο ο Πλατάκης

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο Ιπποκράτης Κουμαρτζής στο Νοσοκομείο Αγίου Νικολάου. Τραυματίστηκε στις κινητοποιήσεις των Λασιθιωτών το καλοκαιρι του 66. Η Αστυνομία  τον ανέκρινε μέσα στο νοσοκομείο